Columns

2020, het jaar van de erehaag

Terugkijken op 2020, dat is nogal wat, want het was op z’n zachtst gezegd een bewogen jaar. Een jaar waarin ons gevraagd werd afstand van elkaar te houden, ook op de momenten waarop aanraking bijna een eerste levensbehoefte is. Een jaar waarin we onze flexibiliteit moesten oprekken om overleden geliefden toch een eervol afscheid te geven, en we hebben laten zien dat we ontzettend creatief kunnen zijn als het erop aankomt. Persoonlijk maakte ik in 2020 ook een lastige periode door. Uit het niets kreeg ik een pittige fysieke waarschuwing waarvan ik gelukkig helemaal ben hersteld.  

Wat mij als beeld misschien nog het meest zal bijblijven van 2020, zijn de vele erehagen langs de straten. En een heel dorp dat buiten stond om de overledene te groeten, de vlaggen halfstok. Al omdenkend hebben we er zó veel van gemaakt! De rouwauto die langsreed bij familie en vrienden die niet naar de uitvaart konden komen, bijvoorbeeld. We hebben ook een nieuwe (maar eigenlijk oude) manier gevonden om met nabestaanden mee te leven, door te schrijven in plaats van ‘even’ te gaan condoleren. Ik hoor van veel families dat ze stapels kaarten hebben gekregen met de mooiste herinneringen. Daar gaat het eigenlijk om: een weg vinden om echt contact te maken. En daarom wil ik graag afsluiten met een fragment van een gedicht:  

Maar de liefde / ach, de liefde / de liefde huilt en lacht en bidt 
Ze danst zichzelf van hart tot hart / in een warm gebroken wit 
Ze vult de ruimte met een glimlach / die ons zoekt en die ons raakt 
Liefde is dat ene woord / dat ons verbindt en zachter maakt